Essentiële economie

Transitie

De stadseconomie voorziet in de basisbehoeften van alle stedelingen en houdt tegelijk de planeet, onze bron, leefbaar. Hierbij moeten niet marktwerking, competitie en de ratrace leidend zijn –  daar profiteert slechts een deel van de bevolking van – maar democratisering, wederkerigheid, solidariteit en samenwerking in coöperaties of andere lokale verbanden.

Essentiële goederen en diensten zijn voorzieningen die we allemaal nodig hebben voor een menswaardig leven: zorg, water, energie, voedsel, onderwijs, huisvesting, publieke ruimte, openbaar vervoer en mobiliteit. Aan de (lokale) overheid om die essentiële voorzieningen veilig te stellen.

Deze focus op een economie van welzijn en essentiële voorzieningen sluit naadloos aan bij de Amsterdamse donutstrategie. Die bevat een sociaal fundament om onze minimale levensstandaard te garanderen en een ecologisch plafond om de planeet te beschermen.

Aanbevelingen

• Van marktwerking naar basisbehoeften. De gemeente haalt zorg, welzijn, kinderopvang, infrastructuur, energie, onderwijs en andere essentiële diensten uit aanbestedingen en tenders – die zijn niet exclusief voor de markt maar moeten in democratischer arrangementen worden geleverd. Dat vereist een ruimere en creatievere opvatting van nationale en Europese aanbestedingsregels. Of een hardere lobby.
• Van publiek-privaat naar publiek-civiel. In essentiële voorzieningen geeft de gemeente voorrang aan samenwerking met burgers boven private marktpartijen. Van PPS, publiek-private samenwerkingen, naar PCS, publiek-civiele samenwerkingen. Daarin kan de C ook staan voor collectief, civiel, community, coöperatief of commons. Zo beslissen georganiseerde bewoners en werknemers mee – inclusief vertegenwoordigers van toekomstige generaties. En profiteren stad, wijk en bewoners van de opbrengsten van de economie.
• De behoeften van bewoners zijn leidend. Door sterke buurtnetwerken en wijkallianties krijgen bewoners zeggenschap over de economie. Een Sociaal-economische Stadsraad of Wijkraad verenigt die allianties en netwerken. Met daarin een verdeling van buurtbewoners, maatschappelijke organisaties en sociale ondernemingen uit de wijk, grotere maatschappelijke organisaties (welzijn, woningbouw, zorg, onderwijs, vakbonden), lokale overheid, bedrijfsleven en onderzoek.
• Inzicht in het welzijn van de stad en haar bewoners. De gemeente laat een dashboard voor de sociale economie ontwikkelen dat waarde en welzijn meet en monitort. Want zonder cijfers geen analyse, geen beleid en geen sturing in beleid en politiek.